Kruidenolie

Kruidenolie

Een kruidenolie maak je door aan een basisolie, zoals bijvoorbeeld olijfolie, kokosolie of amandelolie kruiden toe te voegen. Deze kruiden laat je een bepaalde tijd in de olie trekken zodat de vetoplosbare inhoudsstoffen uit het plantenmateriaal in de olie kunnen oplossen. Vetoplosbare stoffen die in planten voorkomen zijn naast de vitaminen E, D, K, und A onder andere: carotenoïden, etherische olie, vetten, olie, cumarine en furocumarine, flavonoïden en Phytosterolen.

Op deze manier kun je bijvoorbeeld een goudsbloem- of st. Janskruidolie maken die je kunt gebruiken voor (brand) wonden of ontsteking van de huid. Van kruiden als Centellakruid, Immortelle, Kamille, Rozen, Lavendel of Vanille kun je heerlijk geurende oliën maken die je later aan een gezichts- of bodycreme kunt toevoegen. Kruiden als Arnika, Jeneverbes, Dennennaalden of Rozemarijn zijn weer ideaal voor een massage-olie omdat ze zorgen voor een goede doorbloeding van de huid. Rozemarijn, Tijm, Laurier, Basilicum en andere tuinkruiden in combinatie met chilipepers of knoflook zijn weer heerlijk in een zelfgemaakte kruidenolie voor in de keuken.

Voor het maken van een kruidenolie hebben we de keuze uit twee methoden: de koude en de warme methode. De koude methode heet ook wel maceratie. Hierbij wordt geen warmte tijdens het uittrekken toegevoegd. Bij de koude methode duurt het wel een aantal weken voordat de olie klaar is,  de warme methode gaat veel sneller. Onder het kopje "Extractiemethoden" kun je lezen hoe je een kruidenolie zelf kunt maken.

Basis-olie

Uitgangspunt van een oliemaceraat is de basisolie. Overleg van te voren wat je met het uiteindelijke product wilt want hier stem je de olie die je gaat gebruiken voor je maceraat op af. Een culinaire kruidenolie wordt bijvoorbeeld veelal gemaakt op basis van olijfolie binnen de Ayurveda worden massageolies gemaakt op basis van sesamolie. Als toevoeging aan je dag- of nachtcrème kies je misschien liever voor een basis als amandelolie. Er bestaan zeer veel plantaardige oliën die je als uitgangsolie voor een maceraat kunt nemen. Deze bespreek ik niet allemaal maar hieronder stel ik je vier basisoliën voor die veel gebruikt worden.

Kokosolie

Kokosolie-maceraten zijn geschikt voor veel natuurcosmetische produkten en zepen. Het laat zich goed over de huid verdelen, trekt snel in en heeft een koelend effect. Ook kun je er een kruidenolie voor in de kuiken van maken. Het neemt de kleur aan van de kruiden die je erin uittrekt zoals bijvoorbeeld het oranje van wortels of het groen van vogelmuur. Van kokosolie heb je twee varianten: één met kokosgeur en één zonder. Ik persoonlijk vind de geur van kokosolie met vanille een heerlijk combinatie. Maar soms wil je de kokosgeur liever niet in je dag- of nachtcreme. Kokosolie is bij kamertemperatuur vast. Voor een maceraat heb je een hogere temperatuur nodig zodat de oplossing vloeibaar blijft. Dit kan een nadeel zijn.

Olijfolie

Olijfolie is eerder een warmende olie. Ik vind olijfolie minder geschikt voor lichaamsverzorgende produkten, m.u.v. van zeep en vette crèmes of zalven. Olijfolie kan echter zeer goed gebruikt worden als basis voor medicinale en culinaire kruidenoliën. Doordat olijfolie niet snel in de huid intrekt kun je het ook als basis voor een masageolie uitproberen. Je kunt olijfolie ook gebruiken om een warm kruidenolie-aftreksel te maken.

Sesamolie

Binnen de ayurveda is sesamolie zeer geliefd. Er worden zowel medicinale producten als massageolies van gemaakt vanwege zijn verwarmende werking. Ook lossen inhoudsstoffen uit kruiden goed in deze olie op. Je kunt sesamolie gebruiken voor zowel een koud maceraat als voor een warm kruidenaftreksel. 

Jojobaolie

Deze olie wordt zeer graag in huidverzorgende producten ingezet. Als basis voor een culinaire- of massage-olie is jojobaolie niet geschikt. Eigenlijk is jojobaolie een was en laat zich niet zo makkelijk op de huid verdelen als bijvoorbeeld amandelolie. Voor een gezichtscreme of andere lichaamsverzorgende lotions, cremes of boters is jojobalolie een zeer waardevolle olie waarvan je het beste een oliemaceraat maakt zodat de kostbare inhoudsstoffen niet verloren gaan bij verhitting.. 

Amandelolie

Amandelolie wordt graag als massageolie gebruikt omdat het heel snel in de huid dringt. Ook als basis voor kruidenoliën die je later in cosmetische producten wilt verwerken is amandelolie zeer geschikt. Je kunt het ook als basis voor medicinale kruidenoliën gebruiken maar dat is een beetje zonde. Amandelolie is immers duurder dan Zonnebloem- of olijfolie die net zo geschikt zijn voor een medicinaal product.

Medicinale olie

Cosmetica

Cosmetische kruidenolie

Je zelf gemaakte oliemaceraten zijn ideaal om te verwerken in je dag- of nachtcrème of in je bodylotion. Wil je een oliemaceraat gaan maken om in een huidverzorgingsproduct te verwerken dan kun je deze het beste fris en in kleine hoeveelheden, tot 50 ml, aanzetten zodat je je kruidenolie binnen 3 maanden kunt verbruiken. Op deze manier kun je ook speciale basisoliën gebruiken die minder stabiel zijn.

Biologische native plantenoliën bezitten van nature al veel stoffen die een positieve invloed op onze huid. We hebben de beschikking over een zeer grote hoeveelheid plantaardige oliën. Sommige zijn kostbaarder dan anderen. De duurdere olie kun je in kleinere hoeveelheden vermengen met je basisolie. Zo heb je er niet zo heel veel nodig maar geef je net wat extra waardevolle stoffen aan je crème mee. Voor een nachtcrème kun je daarbij denken aan granaatappel- , boragie, teunisbloem- of duindoornolie die zeer lichtgevoelig zijn. Voor een dagcrème zijn tarwekiemolie, hennepolie, wilderozenolie of druivenpitolie mooi toevoegingen als je een keer iets anders wilt uitproberen.

Bovendien is het goed om de olie af te stemmen op je huidtype. Voor een gevoelige huid zijn bijvoorbeeld hennepolie, jojobaolie, abrikozenpitolie of papaverzadenolie geschikt. Bij een vette huid kun je denken aan jojobaolie of druivenpitolie. Een rijpe huid is gebaat bij oliën als tarwekiemolie, duindoornolie, granaatappelolie of wilderozenolie. Ook kun je heerlijke combinaties maken. Duik je in de wereld van de natuurcosmetica dan zul je zien dat er een wereld voor je open gaat. 

Je basisolie kun je met behulp van kruiden nog werkingsvoller maken. Door de kruiden in olie uit trekken gaan de inhoudsstoffen van de kruiden over in de olie. Op de pagina "extractiemethoden"  onder het kopje "extraheren met olie kun je lezen hoe je zelf een olie-extract kunt maken via de koude en de warme methode. 

Recept

Twee voorbeelden van een maceraat die je zelf kunt maken en inzetten voor een gezichts of lichaamsverzorging zijn:

• centellakruid in argaan- of granaatappelpitolie (Voor de rijpe droge huid)
• kamille, lavendelbloemen, duizendbladkruid in druivenpitolie (Voor de vete, onreine, huid)
• tonkaboon of vanillepeul in jojoba, amandel of kokosolie (zorgen in lippenstiften, body Melts, bodylotion of andere huidverzorgende producten voor een heerlijke geur)

Werkwijze

• 5 Tonkabonen of 1 kleingesneden vanillepeul
• 100 gr jojoba, amandel-, jojoba- of kokosolie

Laat het maceraat 10-14 dagen trekken (Kokosolie is onder 25 graden vast. Zorg ervoor dat deze warmer staat zodat de olie vloeibaar blijft).  Daarna kun je hem afzeven en is hij klaar voor gebruik.

Tip

Wanneer je geen eigen crème kunt of wilt maken kun je ook een druppeltje van je oliemaceraat op je gezicht doen voordat je er je normale dag- of nachtcrème overheen smeert. Hiermee verwen je je huid met extra waardevolle stoffen.

Massage olie

Massageolie met kruiden

Van een basis massageolie zoals bijvoorbeeld amandelolie, sesamolie of olijfolie kunnen we ook een kruidenolie maken door er verse of gedroogde kruiden aan toe te voegen en deze in de olie te laten uittrekken. Je kunt hiervoor zowel de warme als de koude methode gebruiken. Op de pagina "Extractiemethoden" onder het kopje "Extraheren met olie" kun je lezen hoe je een kruidenolie zelf kunt maken.

kruiden die je kunt inzetten zijn:

·       Lavendel, hop en valeriaan, cederhout,harsolie, sinaasappel, hooibloemen: werkt harmoniserend en brengt kalmte en rust

·       St Janskruid en smeerwortel (Hypericum perforatum): tegen kramp, verwarmt belaste spieren en is goed voor de huid en onderliggend weefsel

·       Goudsbloem, roos, kamille, rode klaver en smalle weegbree: verzorgend en herstellend voor de huid

·       Rozemarijn, gember, jeneverbes en harsolie (Rosmarinus officinale): verbetert de doorbloeding en is heilzaam bij spierpijn en gewrichtspijn.

(niet gebruiken in de zwangerschap)   

Massageolie met etherische olie

Van een basisolie als amandelolie, sesamolie, kokosolie, olijfolie, jojoba-olie of een mix hiervan kun je een heerlijk geurende massageolie maken door er een paar druppeltjes etherische oliën aan toe te voegen. Etherische oliën die je in de winkel koopt zijn zeer sterk geconcentreerde producten en mogen nooit puur op de huid worden gebruikt. Als richtlijn kun je aanhouden dat aan 100 ml basisolie 10-20 druppels etherische kunnen worden toegevoegd. Houd voor kleine kinderen de laagste waarde aan.

Sesamolie is een verwarmende basisolie die graag als massage-olie wordt gebruikt. Ook voor een voetmassage is sesamolie ideaal. Om extra waardevolle stoffen aan je massage olie toe te voegen kun je de basisolie vermengen met speciale, kostbare oliën zoals amarant, tarwekiemolie, granaatappelolie of wildrozenolie, duindoornolie, avocado of hennepolie. Voor meer achtergrondinformatie over oliën verwijs ik je naar de pagina over "Inhoudsstoffen" onder het kopje plantaardige olie.

Etherische oliën ruiken niet alleen lekker, ze hebben ook uiteenlopende werkingen op ons lichaam en onze psyche:

• Verfrissend, concentratie bevorderend: basilicum, spar, grapefruit, grove den, rozemarijn, citroenverbene, citroen
• Harmoniserend: citroengras bergamotte, geranium, grapefruit, lavendel, mandarijn, muskatellersalie, salie, citroenmelisse, roos
• Rustgevend, angsverminderend: lavendel, melisse, sinaasappel, roos, sandelhout, Alpenden (Pinus cembra), mirre
• Bij Verkoudheid: eucalyptus, lavendel, spar, pepermunt, salie, tijm
• Stemmingsopbeurend: sinaasappel, mandarijn, vanille, geranium
• Doorbloeding-stimulerend (bij spierpijn):  Arnika, Jeneverbes, Dennennaalden of Rozemarijn

Wil je meer lezen over masseren met kruidenolie of kruidenstempels kijk dan onder het kopje "massage met kruidenolie en kruidenstempels". 

Culinaire kruidenolie

Culinaire olie



Kruidenolie voor culinaire doeleinden zijn erg leuk om te maken en zien er ook nog eens decoratief uit. Leuk om als cadeautje weg te geven. Kies een olie die je graag in de keuken gebruikt en zet deze aan met: thijm, oregano, hysop, dragon, bonenkruid, majoraan, salie, peterselie, basilicum, laurier, rozemarijn of andere kruiden geurende kruiden uit je tuin. Voor wat meer pit kun je knoflook, peper of chilipepers toevoegen.

Andere combinaties die je kunt uitproberen zijn:

Citroentijm – knoflook- olijfolie

Limette- spaansepeper- olijfolie

Zwarte peper- knoflook- groene spaanse peper- raapolie (om mee te braden)

Gember- cardemom-citroengras - olijfolie

Estragon-witte peper- olijfolie

Daslookolie: goed tegen aderverkalking